Zapraszam do lektury drugiego, poprawionego wydania naszej klasycznej pracy Psychologia dla trenerów. (więcej…)

We wszystkich cywilizacjach rozwijały się przeróżne nauki tajemne. Powoli nauka pozbawiała je nimbu tajemniczości, na niektóre z nich wskazała jako na pozbawione podstaw. W naszej cywilizacji taką tajemnicą otoczona była niegdyś alchemia, którą nauka zamieniła w pożyteczną chemię. Podobnie rzecz miała się z astrologią. Dzisiaj, pomimo dostępu do książek, podręczników, artykułów nadal pewną mgiełką tajemnicy owiana jest psychologia. Psychologowie zaś uchodzą za ludzi, którzy sobie tylko znanymi metodami potrafią, nawet wbrew nam, czytać w naszych głowach. Taka sytuacja sprzyja narodzinom pseudonauki. Autor obnaża w książce brak podstaw pseudonauk i pseudoterapii funkcjonujących w obrębie psychologii, takich jak psychoanaliza, NLP i inne. Pokazuje mechanizm powstawania psychobiznesu. Zastanawia się również nad współczesnym stanem psychologii akademickiej. Pokazuje przykłady jej nadużyć, sprzeniewierzenia się etyce naukowej, analizuje błędy. Według wielu czytelników to książka przerażająca, bo ukazuje ogrom tego co w tej dziedzinie jest złe, a co niewidoczne na co dzień naszym oczom. Obowiązkowa lektura dla wszystkich, których interesuje psychologia, a którym nieobce są sceptycyzm i myślenie krytyczne.

To, że jak nigdy w historii żyjemy bogato, zdrowo i bezpiecznie, jest pochodną rozwoju nauki. Nawet mieszkańcy slumsów Kalkuty, żyją dziś lepiej niż w czasach potęgi Mogołów. Ale ta trwająca nieustannie rewolucja naukowa poddaje nasze codzienne życie wielkiej próbie dostosowania się do niej. Nasze przyzwyczajenia, obyczaje, wagi, które przypisujemy poszczególnym podstawowym wartościom, ulegają radykalnym zmianom, wywołując u niektórych z nas dyskomfort z samego życia. Dlatego tak wielką rolę odgrywają nauki społeczne, szczególnie te, których bezpośrednim celem jest nie tylko zrozumieć powody takiego stanu, ale i pomóc indywidualnemu człowiekowi zmierzyć się z otaczającą go rzeczywistością. Tomasz Witkowski napisał książkę ukazującą cienie jednej z  takich nauk – psychologii. Zakazana Psychologia pokazuje mroczny obraz szalbierstwa intelektualnego, naukowego oszustwa prowadzącego, do wyrządzania szukającym pomocy szkody, czasami nieodwracalnej. Zmiany cywilizacyjne ostatnich lat prowadzą do powstawania szalbierstw naukowych nie tylko w naukach społecznych. Obchodzimy właśnie okrągłą rocznicę skandalu z zimną fuzją, a renomowane czasopisma Science i Nature musiały nie tak dawno odwoływać kilkanaście prac cudotwórcy mikroelektroniki. O tych, ukrytych w cieniu, grzechach nauki powinno się mówić pełnym głosem.

Z recenzji prof. Łukasza A. Turskiego

OPINIE CZYTELNIKÓW

Ta książka jest absolutnym must-have’m nie tylko dla studentów psychologii i przed

e wszystkim wykładowców, którzy do dzisiaj raczą tych pierwszych Freudem, Jungiem, Klein, Wilberem, psychoanaliza postfreudowska itd. To książka dla każdego mieniącego się mianem racjonalisty, niebędącego zarazem ekspertem w dziedzinie psychologii i jej historii. Jeśli kiedykolwiek zastanawiałeś się nad zakupem jakiegolwiek “poradnika” z NLP na okładce, zostałeś przegadany/zanalizowany przez zadufanego “psychoanalityka” (najczęściej studenta/studentkę I lub II roku psychologii, bo tacy najczęściej proponują wszem i wobec “terapię”), namawiany byłeś na “nową, cudowną terapię” przez szaloną koleżankę (tak, każdy musi mieć taką jedną) itd. , po przeczytaniu tej książki będziesz czuł się o wiele pewniej, stąpając po niepewnym do tej pory gruncie psychologii. Tak jak “Modne Bzdury” uodparniają na “wirusa postmodernizmu” nie-hard-naukowców, tak “Zakazana psychologia” stanowi doskonałe antidotum na wszelkie psychobzdury. Zwłaszcza, że nawet, ba, przeważnie!, ich wyznawcami są studentki psychologii, poszukujące “głębokiego duchowego sensu” w życiu i wciskające potem ten psychobzdurny sens wszystkim dookoła.

Marcin Langer, opinia zamieszczona na portalu RACJONALISTA.PL

Cudowna książka! Jestem absolwentką psychologii i to naprawdę zaszczyt że mogłam tę książkę przeczytać 🙂 w wielu kwestiach naprawdę mnie zaszokowała! Pozdrawiam autora, którego jestem oddaną fanką. Z niecierpliwością czekam aż do Zakazanej Psychologii, prezentującej się dumnie na mojej książkowej półce, dołączy druga część 🙂

Książka otwiera oczy i jest odważnym posunięciem, tworzącym wstrząs dla rozumu, który gdzieś się w tym wszystkim zagubił, ulegając presji autorytetów.

Na tę książkę patrzę oczywiście jako laik, ale tematyka jest dla mnie poruszająca, a niektóre konstatacje wręcz zaskakujące. Piszę „laik”, ale przecież uczestniczę w sposób zawodowy w rynku szkoleniowym, i choćby z tego tylko powodu, bardzo żałuję, że nie mogłem tej książki przeczytać znacznie wcześniej.
Jestem pełen uznania dla dociekliwości, ale również odwagi.Największe wrażenie zrobił na mnie jednak metodyczny sposób budowania argumentacji. Przywraca wiarę w wartość rozumu i niezależnośc myślenia.

Moje odczucia oscylują gdzieś pomiędzy szokiem, zdziwieniem, fascynacją i zachwytem.
Szok i zdziwienie, bo nie wiedziałem, że tak spora część psychologii i terapii jest oparta tak wątłych podstawach. Fascynacja i zachwyt, bo książka jest napisana rewelacyjnie i z pasją. Poza kwestią pseudonauki w psychologii, dowiedziałem się wiele o samej psychologii i jej historii. Czekam na drugi tom!

Przeczytaj fragment

Kup

Książka, która dotyczy pracy trenerów, szefów działów szkoleń, wykładowców, nauczycieli, twórców form e-learningowych. Opisuje badania dotyczące kwestii, z którymi spotykają się w zawodowej codzienności. Mowa w niej o sprawdzonych i skutecznych metodach służących podnoszeniu jakości i efektywności uczenia się. Omawia też tak silnie oddziałujące techniki kształcenia jak przykłady i ćwiczenia oraz dowody, które pomogą uporządkować treści szkoleniowe z najlepszym skutkiem.

Wszystko, co mogę powiedzieć to: NAJWYŻSZY CZAS. Potrzebowaliśmy tej książki od dawna. Teraz, dzięki niej, powinniśmy zacząć przekuwać teorię w praktykę.

Prof. ALLISON ROSSETT, San Diego State University

Rozwój kompetencji, ścieżki karier, zarządzanie talentami czy przygotowanie sukcesorów to jedne z najbardziej aktualnych problemów w obszarze zarządzania pracownikami. Chcąc sprostać współczesnym wyzwaniom wciąż poszukujemy nowych i coraz bardziej efektywnych narzędzi. Korzystając z nowinek technologicznych, podążając za modami ulegamy złudzeniu, że oto docieramy do dogłębnych, szybszych, mniej kłopotliwych metod pozyskiwania wiedzy czy umiejętności. No właśnie… Zanim zechcemy uszczęśliwić naszych pracowników następnym oryginalnym pomysłem na szkolenie, zatrzymajmy się, aby oddać się refleksjom zainspirowanym lekturą  tej książki. Polecam!

Bożena Michońska, HR Country Manager, Volvo Polska

„Szkolenia oparte na dowodach” autorstwa Ruth Clark jest pozycją stanowiącą źródło cennych i rzetelnych wskazówek dla tych, którzy przygotowują programy szkoleniowe, a także dla osób prowadzących szkolenia i zajmujących się wszelkimi formami nauczania. W książce opisane są strategie i najlepsze praktyki, które opierają się na wiedzy psychologicznej dotyczącej procesu uczenia się oraz na badaniach naukowych. Czytelnik znajdzie tu jasne i zrozumiałe pomysły, które z łatwością będzie mógł zastosować w miejscu pracy.

Dr JAMES D. KLEIN, Arizona State University

Rozmowa o metodach szkoleniowych opartych na dowodach pomiędzy autorką książki „Szkolenia oparte na dowodach” i jej polskim wydawcą.

Biblioteka Moderatora: W Polsce, trenerzy prowadzący szkolenia dość często korzystają z niesprawdzonej wiedzy, powielają potoczne przekonania obecne w pop-psychologii, korzystają z pseudonauki. Czy podobnie jest w Stanach Zjednoczonych?

Ruth Colvin Clark: Tak, podobna sytuacja ma miejsce i u nas … Niektóre pomysły, jak na przykład ten dotyczący stylów uczenia się (np. wzrokowy, słuchowy), mają bardzo dużą siłę oddziaływania z jednej strony, a z drugiej są tak intuicyjne, że dla osób prowadzących szkolenia ich istnienie jest oczywiste. Tego typu koncepcje wykorzystuje się w działalności biznesowej, przygotowując na ich podstawie materiały szkoleniowe, ale także wydając różnego typu publikacje czy książki. Ponadto wiele spośród osób, którym zdarza się poprowadzić szkolenie, to prawdziwi eksperci w dziedzinie, którą się zajmują na co dzień, niestety w obszarze szkoleniowym nie posiadają żadnego doświadczenia lub zaledwie niewielkie. Założenie często jest takie, że jeśli na czymś się znasz, to równie dobrze możesz tego uczyć. Na szczęście, istnieje też duża grupa prawdziwych profesjonalistów, którzy, dzięki wykształceniu pedagogicznemu, dobrze poznali psychologiczne mechanizmy uczenia się i przekonali się o wartości praktyki opartej na dowodach.

BM: Twoja książka podważa sensowność działań wielu trenerów. Jak oni odebrali „Evidence based training” (wydanie polskie: „Szkolenia oparte na dowodach. Poradnik dla trenerów”)? Czy książka jest w US popularna wśród trenerów, czy czytają ją raczej ci, którym zależy na rzetelności? A może ci, których praktyki podważa, po prostu ją ignorują?

RC: Najprawdopodobniej osoby, które już przekonane do działań opartych na faktach, rzetelności i racjonalności będą tymi, które sięgną po książkę czy wezmą udział w seminarium, pozostali będą zapewne ignorować tę publikację. Tutaj, w USA, praktyka oparta na dowodach staje się kierunkiem popularnym i znaczącym. Na przykład ASTD (American Society for Training and Development – stowarzyszenie zrzeszające osoby zajmujące się szkoleniami i rozwojem zawodowym) właśnie powołało do życia stowarzyszenie praktyków pod nazwą „Nauka uczenia się i nauczania”. Grupa ta będzie tworzyć blogi, białe księgi a także nawiązywać współpracę z organizacjami badawczymi. Mam nadzieję, że obszar szkoleń podda się tej profesjonalizacji i zintegruje praktykę opartą na dowodach, jako jeden z fundamentów.

BM: Książki poddające w wątpliwość sens tego co wielu praktykuje, raczej nie przysparzają przyjaciół. Jakie były główne motywy, dla których jednak zdecydowałaś się ją opublikować?

RC: Studiując nauki ścisłe byłam przywiązana do eksperymentu jako punktu odniesienia w podejmowaniu decyzji dotyczących kształcenia. Mój doktorat również dotyczył procesów nauczania i uczenia się. Po prostu zawsze było mi bliżej do eksperymentalnych dowodów niż do rozwiązań o wątpliwej efektywności. Ludzie nauki prowadzą wiele badań i istnieje już wiele dowodów, z których można byłoby skorzystać, niestety wyniki tychże badań i wiedzę na temat tych dowodów można znaleźć w specjalistycznych czasopismach naukowych, o których nie mają często pojęcia osoby zajmujące się zawodowo szkoleniami. W ten sposób powstaje duża luka pomiędzy wiedzą a praktyką. Moim celem była pomoc rynkowi szkoleniowemu poprzez zapełnienie tej luki.

BM: Czy kiedy zaczynałaś pracować jako trener od razu wykorzystywałaś metody oparte na dowodach, czy też błądziłaś i popełniałaś błędy?

RC: Pierwszą pracę podjęłam w edukacji państwowej i wykorzystywałam w niej doświadczenia moich kolegów a także własną intuicję. Niektóre z tych działań już wtedy należały do grupy dobrych praktyk, jak na przykład aktywne zaangażowanie intelektualne uczestnika szkolenia. Opierając się na dowodach, a także informacji zwrotnej od uczestników moich zajęć, część swoich działań poddałam weryfikacji i dokonałam w nich zmian i modyfikacji. Trener powinien brać odpowiedzialność za wyniki oraz skutki własnej pracy i nieustannie monitorować efekty pracy uczestników swoich zajęć, tak aby w trakcie szkolenia rzeczywiście były realizowane wcześniej określone oczekiwania.

BM: Czy studiując badania dotyczące szkoleń coś szczególnie cię „uderzyło”? Czy było coś takiego, co sama stosowałaś i zdecydowałaś się całkowicie zmienić?

RC: Myślę, że najważniejszą lekcją, była lekcja prostoty. Na przykład, popularny PowerPoint oferuje ogromny wachlarz pięknych wizualnych możliwości do przygotowania prezentacji i ja wiele z nich wykorzystywałam. Patrząc na slajdy, które tworzyłam pięć lat temu i porównując je z aktualnymi, widzę jaka ewolucja się dokonała, chociażby same szablony są teraz mniej skomplikowane, z kolei wykresy słupkowe w 3D zostały wyparte przez prostsze wizualnie. Największe znaczenie dla mojej pracy miało poznanie zjawiska obciążenia poznawczego i jego znaczenia w procesie uczenia się.

BM: Najwięcej wątpliwości mają początkujący trenerzy – gdzie szukać rzetelnej wiedzy, jak ustrzec się przed pseudonaukowymi twierdzeniami i nie powielać panoszących się mitów. Co mogłabyś im polecić?

RC: Oczywiście, powinni przeczytać moją książkę lub wziąć udział w jednym z moich seminariów, które są organizowane przez ASTD kilka razy w roku. Próba dotarcia do wszystkich publikacji naukowych i przenalizowanie ich wiąże się z ogromnym wysiłkiem, dlatego sugeruję, aby nie ustawać w poszukiwaniach rzetelnych czasopism i książek dla praktyków, jak choćby poradniki popularnonaukowe.

BM: Które z podejść pseudonaukowych, tak powszechnych w praktykach szkoleniowych uważasz za najgroźniejsze i dlaczego?

RC: Myślę, że jednym z nich jest mit szkoleniowy dotyczący stylów uczenia się, który bardzo głęboko zakorzenił się w rzeczywistości szkoleniowej i wiele zasobów marnotrawi się na działania będące pochodną wiary w ten mit. Kolejne niebezpieczeństwo to swego rodzaju obsesja na punkcie wykorzystania gier. Oczywiście, gry mogą być użyteczne podczas realizacji niektórych celów, pod warunkiem, że zostaną w odpowiedni sposób zaplanowane. Innym przykładem jest wykorzystywanie mediów społecznościowych, o czym piszę dokładniej w swojej książce. To są tylko niektóre z przykładów wykorzystania przez trenerów różnych „złotych środków”.

BM: Jakie są twoje dalsze plany wydawnicze? Czy zamierzasz publikować kolejne książki, które będą demaskować bezzasadność potocznych przekonań o prowadzeniu szkoleń?

RC: Obecnie pracuję nad drugą edycją książki „Evidence-based Training”. W tym wydaniu moim celem jest przede wszystkim aktualizacja dowodów, na które się powołuję. Dodam również rozdział z wynikami badań i dowodami, jakie mamy na temat wykorzystania gier.

BM: Czy w Stanach Zjednoczonych istnieją organizacje zrzeszające dużą część trenerów?

RC: Mamy ich wiele. Największą organizacją jest wspomniane już wcześniej ASTD. Kolejną jest ISPI (International Society for Performance Improvement – stowarzyszenie zrzeszające profesjonalistów skoncentrowanych na poprawie indywidualnego, organizacyjnego oraz społecznego funkcjonowania i efektywności). Istnieją również organizacje związane z HR. Większe organizacje mają swoje lokalne filie, które z jednej strony odpowiadają za organizację wydarzeń w danym miejscu a z drugiej za organizację corocznych konferencji.

BM: Jaki jest w Stanach Zjednoczonych dominujący model pracy trenera: wolny strzelec, pracownik firmy szkoleniowej, inne rozwiązanie?

RC: W większości są to trenerzy zatrudnieni przez firmy szkoleniowe, przynajmniej do tej grupy należą trenerzy, których spotykam. Ja osobiście jestem wolnym strzelcem. Zakładam, że około 75% środowiska to pracownicy firm szkoleniowych, pozostali są konsultantami. Jednak musiałabym mieć dostęp do badań, aby móc podać dokładne dane.

BM: A jaki jest rozkład profesji, spośród których wywodzą się trenerzy? Czy można zaobserwować jakichś trend w tym zakresie?

RC: Myślę, że duży odsetek stanowią osoby, które są ekspertami w danej dziedzinie, np. wywodzące się z bankowości, gdzie pracowały około 10 lat, a następnie zostały trenerami. Chciałabym, aby większość z nich w swojej pracy opierała się na dowodach. Pozostali trenerzy swoje korzenie mają w edukacji publicznej – są to byli nauczyciele lub wykładowcy, którzy przechodzą do szkoleń biznesowych.

BM: Dziękujemy bardzo za rozmowę i życzymy wielu sukcesów w krzewieniu wiedzy o metodach opartych na dowodach.

Przeczytaj fragment

Kup